تقویم میلادی در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان به عنوان تقویم رسمی استفاده می‌شود. بسیاری از وقایع تاریخی ایران بخصوص قبل از اسلام با این تقویم بیان شده است. تنها کشورهای ایران، افغانستان، عربستان سعودی، اتیوپی و نپال آن را به عنوان تقویم رسمی نپذیرفته‌اند. علاوه بر کشورهایی با دین مسیحی، سایر کشورهایی که سابقه تمدنی کهن یا اسلامی دارند نیز به تدریج این نوع گاه‌شماری را به عنوان تقویم رسمی کشور پذیرفتند. از این میان می‌توان به کُره در ۱۸۷۲، مصر در سال ۱۸۷۵، ژاپن در سال ۱۸۹۵، چین در سال ۱۹۱۲ و ترکیه در سال ۱۹۱۷ اشاره کرد.

پیدایش تقویم میلادی

پیدایش تقویم میلادی، نتیجه نزاعی بود که مدت‌های متمادی در مورد صحیح محاسبه نمودن روزهای تولد حضرت مسیح(ع) و عید پاک، بین کلیساها وجود داشت. در سال ۵۲۵ بعد از میلاد، راهبی رومی به نام «دیونی سیوس اکزیگیوس» بنا به درخواست پاپ ژان اول جدول‌های جدیدی برای تعیین روز عید پاک تهیه کرده بود. او پیشنهاد کرد که تاریخ تولد حضرت مسیح (ع) به عنوان مبداء تقویم مسیحیان اختیار شود. دیونی سیوس به دلایل نامعلومی، روز تولد حضرت مسیح (ع) را ۲۵ دسامبر حساب کرد. در حالی که پژوهشگران به استناد شواهد و اسناد مختلف تولد مسیح را حدود ۴ تا ۱۲ سال قبل از تاریخ محاسبه شده توسط دیونی سیوس می‌دانند.

تقویم میلادی از قرن هفتم میلادی در ایتالیا و انگلستان و به دنبال آن در قسمت‌هایی از اسپانیا مورد استفاده قرار گرفت. از قرن یازدهم میلادی، تقویم میلادی در قسمت عمده‌ای از اروپا جنبع عمومی پیدا کرد. در قرون اخیر در بسیاری از کتب تاریخی، نجومی و غیره تقویم میلادی یادشده به نام «تقویم ژولین» یا «تقویم ژولیوسی» یا «تقویم ژولی» معرفی شده است. تقویم ژولینی براساس  تقویم رومی می‌باشد که آن نیز بر اساس  تقویم یونانی بنا شده. به نظر می‌رسد تقویم میلادی در مقطعی از زمان از تقویم میترایی که تقویم مهرآیینی ایرانیان (تقویم ایرانی باستانی) بوده است اقتباس یا حداقل الهام گرفته شده باشد. یک وجه تشابه، شروع سال از اول زمستان است که در تقویم میلادی مدتی پس از میلاد حضرت مسیح(ع) و در تقویم میترایی از روز بعد از شب یلدا می‌باشد.

در تقویم ژولینی هر سال ۳۶۵ روز است که هر چهار سال یکبار یک روز به عنوان کبیسه اضافه می‌شد. با این روش طول سال ۳۶۵.۲۵ روز در مقابل طول سال شمسی حقیقی ۳۶۵.۲۴۲۱۹۸۷۹ روز بود. بعد از گذشت حدود ۱۶ قرن متوجه شدند که عید پاک با گذشت زمان، بیشتر به داخل زمستان کشیده می‌شود. این عید به صورت حدودی در ابتدای بهار برگزار می‌شود. برای رفع این نقیصه کلیسای کاتولیک در زمان پاپ گرگوری سیزدهم پیش قدم شد. روش جدید همان روش قبلی را پیش گرفت با این تفاوت که سال‌های مضرب ۱۰۰ تنها در صورتی کبیسه هستند که مضرب ۴۰۰ باشند. برای مثال سال‌های ۱۷۰۰، ۱۸۰۰، ۱۹۰۰ کبیسه نیستند ولی سال ۲۰۰۰ کبیسه است. با این روش در هر ۴۰۰ سال سه روز از تقویم کم شد که معادل ۰٫۰۰۲ درصد تصحیح بوده و طول سال از ۳۶۵.۲۵ به ۳۶۵.۲۴۲۵ روز تغییر یافت. همچنین تقویم ده روز به جلو کشیده شد

تبدیل تاریخ شمسی به میلادی

برای تبدیل تاریخ شمسی به میلادی و برعکس باید تعداد روزهای سپری شده از ابتدای هر کدام از این تاریخ‌ها را از مبدأ خود به دست بیاوریم. اگر می‌خواهیم تاریخ شمسی را به میلادی تبدیل کنیم ابتدا باید روزهای سپری شده از مبدأ تاریخ شمسی تا کنون را حساب کنیم و به اضافهٔ ۲۲۶۸۹۹ کنیم. عدد به دست آمده تعداد روزهای گذشته از ابتدای تاریخ میلادی تا کنون است و با استفاده از آن می‌توانیم تاریخ میلادی را حساب کنیم. برای تبدیل تاریخ میلادی به شمسی همین کار را باید برعکس انجام بدهیم و عدد ۲۲۶۸۹۹ را باید از تعداد روزهای تاریخ میلادی کم کنیم و در این قسمت عدد به دست آمده تاریخ شمسی است.

روزها در تقویم میلادی

نام و تعداد شبانه‌روز در ماه‌های تقویم میلادی:

تعداد شبانه‌روز نام انگلیسی نام فارسی ردیف
۳۱ January ژانویه ۱
۲۸ یا ۲۹ February فوریه ۲
۳۱ March مارس ۳
۳۰ April آوریل ۴
۳۱ May مه ۵
۳۰ June ژوئن ۶
۳۱ July ژوئیه ۷
۳۱ August اوت ۸
۳۰ September سپتامبر ۹
۳۱ October اکتبر ۱۰
۳۰ November نوامبر ۱۱
۳۱ December دسامبر ۱۲

تطبیق ماه‌های میلادی با تقویم هجری خورشیدی

تا تاریخ
(هجری خورشیدی)
از تاریخ
(هجری خورشیدی)
برابری عنوان ماه میلادی ترتیب ماه میلادی
۱۱ بهمن ۱۱ دی = ژانویه ۱
۹ اسفند ۱۲ بهمن = فوریه ۲
۱۱ فروردین ۱۰ اسفند = مارس ۳
۱۰ اردیبهشت ۱۲ فروردین = آوریل ۴
۱۰ خرداد ۱۱ اردیبهشت = مه ۵
۹ تیر ۱۱ خرداد = ژوئن ۶
۹ مرداد ۱۰ تیر = ژوئیه ۷
۹ شهریور ۱۰ مرداد = اوت ۸
۸ مهر ۱۰ شهریور = سپتامبر ۹
۹ آبان ۹ مهر = اکتبر ۱۰
۹ آذر ۱۰ آبان = نوامبر ۱۱
۱۰ دی ۱۰ آذر = دسامبر ۱۲

بر اساس جدول زیر دامنه ماه‌های میلادی با روزهای تقویم هجری شمسی بطور نسبی و غالب تطبیق داده می‌شود. (در بعضی از سال‌ها یک روز تفاوت یا جابجایی در این تبدیل وجود دارد)

 

تطبیق ماه‌های هجری خورشیدی با تقویم میلادی

ماه برابر با ماه تا تاریخ ماه از تاریخ
فروردین = آوریل (آپریل) ۲۰ مارس (مارچ) ۲۱
اردیبهشت = مه (می) ۲۱ آوریل (آپریل) ۲۱
خرداد = ژوئن (جوئن) ۲۱ مه (می) ۲۲
تیر = ژوئیه (جولای) ۲۲ ژوئن (جوئن) ۲۲
مرداد = اوت (آگوست) ۲۲ ژوئیه (جولای) ۲۳
شهریور = سپتامبر (سپتمبر) ۲۲ اوت (آگوست) ۲۳
مهر = اکتبر ۲۲ سپتامبر (سپتمبر) ۲۳
آبان = نوامبر (نومبر) ۲۱ اکتبر ۲۳
آذر = دسامبر (دسمبر) ۲۱ نوامبر (نومبر) ۲۲
دی = ژانویه (جنیوئری) ۲۰ دسامبر (دسمبر) ۲۲
بهمن = فوریه (فبریوئری) ۱۹ ژانویه (جنیوئری) ۲۱
اسفند = مارس (مارچ) ۲۰ فوریه (فبریوئری) ۲۰